Emissieloze stroom voor de bouwplaats en festivals

Aan het woord is Marcel Kwakkel, commercieel directeur bij Genpower. “Ik moet eerlijk zijn: van de totale vloot van ruim vierhonderd eenheden die we hier hebben staan is het merendeel op diesel. Onze kern is het bieden van een stroomvoorziening en diesel is daarin nog steeds het meest gangbaar. Het heeft een infrastructuur, toepassing en regelgeving die ruim honderd jaar geleden ontstond. Wat dat betreft is waterstof gloednieuw. Maar, het komt er aan.”

Verwachte vraag 

Vanwege de verwachte vraag investeerde Genpower in waterstof. “We zijn een familiebedrijf en willen dat toekomstige generaties schoon en fijn kunnen leven. En we zagen een businessmogelijkheid. De verwachting is dat de vraag naar waterstofaggregaten in de markt de komende jaren groeit. Meestal duurt het een jaar of tien voordat zoiets de nieuwe standaard wordt. Zo hebben we tien jaar geleden geïnvesteerd in batterijpakketten en inmiddels is het de normaalste zaak om die in te zetten als stroomvoorziening.”

EODev

Genpower zocht een leverancier in waterstofaggregaten. De keuze viel op het Franse EODev. “Op dat moment was er in Nederland geen partij die een waterstofaggregaat kon ontwikkelen én in serie produceren. EODev is een betrouwbare, ervaren partij, zeker met Toyota als investeerder en aandeelhouder.” Het EODev GEH2® 100 kVA waterstofaggregaat werkt op basis van brandstofceltechnologie van Toyota. Het is volledig emissievrij. “0% CO2, 0% stikstof en 0% fijnstof”, somt Marcel op. “EODev is bekend geworden door de Energy Observer, een waterstofboot die gedurende tien jaar tijdens grote, internationale evenementen aandacht vroeg voor het behoud van de flora en fauna in oceanen. De kennis van waterstof die ze in die jaren hebben opgedaan, heeft het bedrijf gebruikt in de ontwikkeling van hun product.”

Pionieren 

Omdat de markt voor waterstofaggregaten nog relatief jong is, is het pionieren. “En dat merk je”, zegt Marcel. “De markt is volop in ontwikkeling. Zo is het een uitdaging waar je je waterstof vandaan haalt en of het gaat om grijze of groene waterstof. Die keuze laten we aan de klant. Slechts 4% van de waterstof in de markt is groen, dus in de meeste gevallen werken we met grijs. Daarnaast is er behoefte aan standaardisering. Inmiddels hebben we een flink aantal koppelingen bij ons wanneer we een aggregaat aansluiten, maar het zou fijn zijn als daar meer uniformiteit in komt. Hier is de industrie nu mee bezig. Ook de productie van waterstof überhaupt moet stijgen, maar daar ook daar zien we volop ontwikkeling.”

Inzicht in gebruik 

En de kennis rondom het gebruik van waterstof en elektrisch materieel groeit. Marcel: “Bouwbedrijven kunnen op basis van hun ervaring goed inschatten hoeveel diesel ze ongeveer nodig hebben op de bouwplaats. Maar ze hebben vaak geen idee wat de werkelijke energievraag is van het materieel en dus hoeveel waterstof ze nodig hebben. Wat verbruikt een kraan of een graafmachine aan kWh per dag? Wat is de totale piekbelasting in kVA? Om die reden zijn we gestart met de monitoring van onze aggregaten. Zo krijgen onze klanten steeds meer inzicht in hun eigen energieprofiel en in het energieverbruik van hun elektrische materieel. Daarbij is het mogelijk om de vraag steeds beter af te stemmen op het verbruik. Waterstof is niet overal snel leverbaar dus een goede inschatting is cruciaal. Plus de data geeft inzicht in waar het mogelijk is om het verbruik te verlagen. Dat is nog altijd een zeer duurzame maatregel.”

Melden bij lokaal bevoegd gezag 

Een les die Genpower de afgelopen twee jaar leerde en doorgeeft aan de gebruikers is het tijdig melding van het gebruik van het waterstofaggregaat bij omgevingsdiensten en veiligheidsregio’s. “Dat is bij een dieselaggregaat niet nodig, maar bij waterstof wel”, legt Marcel uit. “Er zijn wel richtlijnen voor het gebruik, maar er is nog geen wet- of regelgeving voor mobiele waterstoftoepassingen. Daarom raden wij onze klanten aan om tijdig contact op te nemen met de gemeente en de omgevingsdienst. Tot op heden is onze ervaring dat het altijd lukt om toestemming te krijgen, maar dat kan wat tijd kosten.”

Dutch Water Week 

Genpower heeft inmiddels al diverse projecten van emissievrije stroom voorzien. “Een uniek evenement was de Dutch Water Week, waarin we met Missie H2 het eerste evenement in Nederland hebben gerealiseerd dat tien dagen lang volledig is voorzien van stroom opgewekt uit waterstof. Verder hebben we diverse bouwplaatsen en materieel van emissieloze stroom mogen voorzien met als hoogtepunt een gestuurde boring in Bergen op Zoom met een beschikbaar piekvermogen van 550 kVA.  

Goede weg 

Marcel kijkt positief naar de toekomst. “We zijn op de goede weg. Ik zie volop ontwikkelingen om me heen. Het aantal aanbieders van waterstof groeit. Dat brengt als voordeel dat je groene waterstof lokaal kan kopen, waardoor het transport drastisch beperkt wordt. Als bovendien de ADR-regelgeving wordt aangepast zodat waterstof ook met elektrisch transport vervoerd mag worden, kunnen we een project echt 100% emissieloos realiseren.”

Ongebruikt materieel 

Heeft hij nog een aanbeveling? “Zeker”, knikt Marcel. “Inmiddels hebben veel bouwbedrijven geïnvesteerd in elektrisch materiaal. Het is nu tijd dat de opdrachtgevers hun verantwoordelijkheid nemen en de inzet van elektrisch materieel structureel onderdeel maken van hun opdracht én dit ook correct waarderen. Momenteel is de bezettingsgraad van elektrisch materieel nog relatief laag.  Ik verwacht dat partijen die het Convenant Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB) hebben ondertekend daadwerkelijk de daad bij het woord voegen. Onderdeel van het convenant is bijvoorbeeld dat per 1 januari 2028 alle aggregaten tot een vermogen van 560 kW 100% zero-emissie moeten zijn. Als dat de doelstelling is dan moet er nog veel gebeuren en die datum komt sneller dan je denkt.”